31 July-Dehli
ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਧਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਇਹ ਸਹੀ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਦਰਅਸਲ ਤਿਉਹਾਰੀ ਸੀਜ਼ਨ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਰਿਕਾਰਡ ਗਿਰਾਵਟ ਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 24 ਕੈਰੇਟ ਸੋਨਾ, ਜੋ 18 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ 74,064 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਸੀ, 8 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਕੇ 68,131 ਰੁਪਏ ‘ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਹਿਣੇ ਸੋਨੇ (22 ਕੈਰੇਟ) ਦੀ ਕੀਮਤ 64 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਦੋ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੋਨਾ ਫਿਰ ਤੋਂ ਚੜ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਨਵੰਬਰ-ਦਸੰਬਰ ‘ਚ ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੂਜਾ, ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ 8 ਵੱਡੇ ਤਿਉਹਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਵੰਬਰ-ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਲਈ 16 ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਮਈ-ਜੂਨ ‘ਚ ਵਿਆਹ ਦਾ ਕੋਈ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਵਿਆਹ ਨਵੰਬਰ-ਦਸੰਬਰ ‘ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਸ ਵਾਰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਟੁੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਰਲਡ ਗੋਲਡ ਕੌਂਸਲ ਮੁਤਾਬਕ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਗਹਿਣਿਆਂ, ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧੇਗੀ। 50 ਟਨ ਸੋਨੇ ਦੀ ਵਾਧੂ ਮੰਗ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੰਗ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਫਿਰ ਵਧਣਗੀਆਂ। ਦਰਅਸਲ, ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੋਨੇ ‘ਤੇ ਉੱਚੀ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਖੁਦ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਸੋਨਾ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਸਤਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਬਾਹਰੀ ਕੀਮਤ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 5% ਦਾ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਬਾਹਰੋਂ ਸੋਨਾ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦੇਗਾ। ਲੋਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 30 ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੀ ਖਰੀਦ 10 ਤੋਂ 15 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣਗੀਆਂ ਜਾਂ ਘਟਣਗੀਆਂ। ਡਰਾਫਟ ਡਿਊਟੀ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ, ਸੋਨਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਕਾਂ, ਡਾਲਰ, ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਫੈਡਰਲ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 20-30 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।